Hoe om te gaan met een burn-out: Ga terug naar de bron

Burn-out

Steeds meer mensen hebben last van burn-out of voelen zichzelf ‘afglijden’ richting een burn-out.

Maar wat is een burn-out en wat veroorzaakt nu eigenlijk precies een burn-out? En belangrijker: hoe kunnen we het voorkomen?

Wanneer we geboren worden zijn we open en vrij naar de buitenwereld toe. Maar tijdens het proces van opgroeien maken we van alles mee. Sommige gebeurtenissen hebben een kleine impact, andere een grote. Hoe dan ook; bij gebeurtenissen die we als pijnlijk ervaren besluiten we, vaak onbewust, ons voortaan op een bepaalde wijze te gedragen om te voorkomen dat we zo’n pijnlijke ervaring nogmaals hebben.

Voorbeeld: je bent 4 jaar, nietsvermoedend, en je doet iets uitdagends waarna je ouders (vanuit hun bezorgdheid) zeer heftig op je reageren. Je besluit; ik moet op mijn hoede zijn, ik ga voortaan eerst aftasten of het wel oké gevonden wordt wat ik doe. En voortaan ben je op je hoede en je zoekt overal de goedkeuring.

Ander voorbeeld; je bent 15 en doet mee aan een activiteit en bent in het volste vertrouwen dat dit goed begeleid wordt. Maar er gebeurt iets waardoor je je absoluut niet veilig voelt (fysiek ofwel psychisch/emotioneel). Je beseft; dit is totaal niet vakkundig begeleid, dit is gevaarlijk. Je besluit: ik vertrouw niemand meer, ik doe het voortaan zelf, dan heb ik alles onder controle!

Nog een voorbeeld: je bent 9 jaar en je krijgt keer op keer te horen dat je je best niet doet op school. En dat mensen hun uiterste best doen jou te helpen maar dat het toch niks wordt. Je besluit: ik ga ontzettend hard mijn best doen en ik laat iedereen zien dat ik het wel kan! En je gaat jezelf keer op keer bewijzen. Of je zou ook juist een ander besluit kunnen nemen: ik hoef mijn best niet te doen want het heeft toch geen zin, ik kan het niet. En keer op keer zoek je situaties op waaruit blijkt dat je het niet kunt. Je zoekt als het ware de bevestiging voor wat je besloten hebt.

Besluit als onbewuste leidraad voor het leven

Een dergelijk besluit wordt vaak, zonder dat we er erg in hebben, een leidraad voor ons leven; het staat als het ware onzichtbaar op ons voorhoofd geschreven. Het wordt een patroon. Dit is zoals mensen ons kennen. Je wordt bijvoorbeeld iemand die altijd anderen helpt (een helper), iemand die iedereen wil ‘pleasen’ (een pleaser), iemand die alles heel gemakkelijk neemt en niet vooruit te branden is (‘luiaard’), iemand die altijd het voortouw neemt (eigenzinnig en dominant), enz.

Gaandeweg wordt dit patroon zo ingesleten dat we het niet eens meer zien. Het wordt het patroon waarvan men zegt; het is zijn/haar karakter. Of sterker nog; het is de formule waarmee we succesvol zijn. Daar is op zich natuurlijk niets mis mee.

Maar: je besluiten kunnen zich ook tegen je keren, zonder dat je je daarvan bewust bent. We zijn vergeten dat het ‘overleving mechanismes’ zijn. We hebben authentieke zelfexpressie vanuit vrijheid ingeleverd en een patroon om pijnlijke of ongemakkelijke situaties te voorkomen aangeleerd. Met dit patroon ‘wurmen’ we ons door ons leven.

Zo’n (half) onbewust patroon kan ons uiteindelijk de das omdoen, ons ziek maken. Doordat we het steeds weer herhalen en erin verstrikt raken put het ons uit. We lopen vast in werk, relatie, enz.

Terug naar de bron

Het is dan heilzaam om terug te gaan naar de bron. Wat is er in jouw leven gebeurd waardoor je jouw besluiten hebt genomen? Ga terug naar dat moment en zie wat je besloten hebt. Is dit besluit terecht of had je ook iets anders kunnen besluiten? Jouw zelf aangeleerde patroon heeft je jaren lang geholpen maar doet het dat nog steeds? Of zou je voor iets anders kunnen kiezen?

Het bewust zijn van je patroon is al een stap. Wanneer je het herkent kun je alle stappen doorlopen:

1. Dient dit patroon mij nog steeds?
2. Zou ik ook voor iets anders kunnen kiezen?
3. Voor wat dan?
4. En vervolgens deze nieuwe mogelijkheid, dit nieuwe patroon, gaan oefenen.

Dit laatste kan lastig zijn omdat het nog geen automatisme is. Dan kan het helpen om het met de mensen om je heen te gaan delen. “Goh, ik heb gezien dat ik altijd dat doe, maar dat is niet zoals ik geboren ben. Het heeft zich door ervaringen gevormd. Ik kies nu voor iets anders.”

Mensen kunnen je dan volgen in je proces en je steunen. Het is belangrijk dat er iemand naast je staat die je liefdevol ondersteunt en aanmoedigt. Dit kan ook een coach zijn. Soms is het gemakkelijker er eerst met iemand over te praten die je nog niet kent. Daarna kun je je sterker voelen ermee naar buiten te gaan.

Om de bron van je burn-out te ontrafelen is het dus heel nuttig om te kijken wat je ooit over jezelf hebt besloten. Jouw besluit is niet de waarheid maar is ‘slechts’ jouw besluit. Zo kun je jezelf uiteindelijk ‘resetten’ en een nieuwe vrijheid voor jezelf creëren. Je komt dichter bij wie je authentiek bent en bij wat jou werkelijk inspireert.

Retraite als moment voor jezelf

Door deel te nemen aan een retraite van Wandel naar Jezelf neem je tijd en rust voor jezelf. Je bent even uit je omgeving waar je voortdurend ‘getriggerd’ wordt. In een persoonlijk gesprek kan de coach/begeleider aan jouw ontwikkeling bijdragen. Door inzichten kun je vat krijgen op je burn-out- ervaring en in staat zijn om het tij te keren.

Voel je welkom!

Bekijk ons programma